Дәрігерге дейінгі медициналық көмек - орта медицина қызметкерлерінің өз бетінше немесе мультидисциплинарлық команда құрамында көрсететін, денсаулықты насихаттауды, емделушінің жай-күйін бағалауды, дәрігерге дейінгі диагнозды қоюды, дәрігерге дейінгі араласу жоспарын тағайындауды, дәрігерге дейінгі манипуляциялар мен рәсімдерді орындауды және науқастарға, мүгедектерге және қайтыс болатын адамдарға күтім жасауды қамтитын медициналық көмек. Дәрігерге дейінгі медициналық көмекті аурулар кезінде немесе дәрігердің қатысуын талап етпейтін жағдайларда орта медицина персоналы (жалпы практика мейірбикесі, фельдшер, акушер) көрсетеді.
v Орта медицина қызметкерінің қатысуымен дәрігерге дейінгі медициналық көмек (жалпы практикадағы медбике) келесілерді қамтиды:
1) орта медицина қызметкерінің құзыреті шегінде амбулаториялық картаға жазыла отырып, науқастарды өз бетінше қабылдау және қарап-тексеру;
2) дәрігерлік көмек үшін көрсетілімдер болмаған кезде, БМСК ұйымдарының жұмыс сағаттарында үйде шақыруларға, оның ішінде жедел медициналық көмек станциясынан берілген кезек күттірмейтін медициналық көмекті шақыртуларға қызмет көрсету;
3) жіті және созылмалы аурулар, жарақаттар, уланулар немесе басқа да шұғыл жағдайлар кезінде емделушілерге дәрігерге дейінгі және шұғыл медициналық көмек көрсету;
4) орта медицина қызметкерінің шегінде созылмалы ауру түрлерімен ауыратын науқастарды динамикалық бақылау;
5) науқастарды, оның ішінде диспансерлік науқастарды жалпы практика дәрігеріне/учаскелік дәрігерге кеңесуге жіберу;
6) созылмалы ауру түрлерімен ауыратын науқастардың үйдегі белсенді патронажы;
7) стационардан шыққаннан кейін емделушілердің белсенді патронажы;
8) жаңа туған нәрестелер мен 1 жасқа дейінгі сау балалардың үйдегі патронажы;
9) босанғанға дейінгі және босанғаннан кейінгі патронаж;
10) әлеуметтік-психологиялық кеңес беру;
11) созылмалы аурулары бар адамдарға телефон арқылы кеңес беру;
12) салауатты өмір салтын насихаттау және қалыптастыру мәселелері бойынша халықпен ақпараттық-білім беру жұмысын жүргізу;
13) оқыту сертификаты болған кезде бала жасындағы ауруларды ықпалдастыра жүргізу бағдарламасын іске асыру;
14) санитариялық-ағарту жұмысы;
15) бекітілген аумақта декреттелген контингенттер мен тәуекел тобындағы адамдарға флюорографиялық тексеру жүргізуді жоспарлау, ұйымдастыру, бақылау;
16) инфекциялық аурулар ошақтарында санитариялық-эпидемияға қарсы (профилактикалық) іс-шаралар жүргізу;
17) халықтың нысаналы тобын қалыптастыру, шақыру және профилактикалық (скринингтік) зерттеулерге жіберу;
18) жүргізілген профилактикалық (скринингтік) тексеріп-қарау нәтижелері бойынша халықты, оның ішінде аурулардың қауіп факторлары бар халықтың нысаналы тобын аурулардың профилактикасы мәселелеріне оқыту;
19) балаларды тістерді және ауыз қуысының сілемейлі қабығын күту бойынша санитариялық-гигиеналық дағдыларға оқыту;
20) бекітілген халық тіркелімін қалыптастыруға қатысу;
21) созылмалы ауру түрлерімен ауыратын науқастарға ТМККК шеңберінде дәрігердің тағайындауы бойынша емдеуді жалғастыру үшін тегін дәрілік заттарға рецептілерді жазып беру;
22) дәрігерлік көмек көрсету үшін шұғыл және кезек күттірмейтін жағдайларда пациенттерді жақын жердегі стационарлық ұйымға жеткізуді қамтамасыз ету;
23) екпелерді жоспарлау, жіберу және вакцинадан кейінгі патронаж (иммунопрофилактика бойынша сертификат болған кезде);
24) егулердің ұлттық күнтізбесі шеңберінде және эпидемиологиялық айғақтар бойынша иммундық профилактиканы ұйымдастыру және жүргізу;
25) бекітілген халықты дәрі-дәрмекпен қамтамасыз ету;
26) көктамыр ішіне, бұлшықетішілік, тері астына инъекциялар жүргізу;
27) АҚ анықтау;
28) көзішілік қысымды, оның ішінде жанаспайтын көз тонометрлерін пайдалана отырып анықтау;
29) алдын алу мақсатында есту және көру өткірлігін айқындау;
30) иммобилизация (қатты дәке таңғыштарды, шиналарды салу);
31) зертханалық зерттеулер, оның ішінде экспресс-әдістерді пайдалана отырып жүргізу;
32) туберкулезді анықтауға қақырық алу;
33) зертханалық зерттеулерге биологиялық материал алу;
34) микробиологиялық зерттеулерге материал алу;
35) АИТВ инфекциясына және Вассерман реакциясына (RW) қан алу;
36) тазартқыш және сифонды клизмалар;
37) асқазанды зондтау және шаю.
v Акушердің қатысуымен дәрігерге дейінгі медициналық көмек келесілерді қамтиды:
1) құзыреті шегінде әйел адамдарды өз бетінше қабылдау және қарап-тексеру;
2) құзыреті шегінде созылмалы ауру түрлерімен ауыратын науқастарды, оның ішінде экстрагенитальды патологиясы бар жүкті әйелдерді динамикалық байқауға қатысу;
4) жүкті және босанған әйелдерді жүргізу және патронажы;
5) анықталған патологиясы бар немесе ауруға күдікті әйелдерді акушер-гинекологқа жіберу;
6) адамның өмірі мен денсаулығына қатер төндіретін жай-күйлер кезінде дәрігерге дейінгі шұғыл және кезек күттірмейтін медициналық көмек көрсету;
7) барлық әйелдерді қарау (цитологияға және тазалық дәрежесіне жағындыларды ала отырып);
8) жатыр мойны обырына және сүт безі обырына скрининг жүргізуге қатысу;
9) скринингтік зерттеулерге жататын әйелдердің мониторингі;
10) ұрпақты болу жасындағы әйелдерді отбасын жоспарлау және ұрпақты болу денсаулығын сақтау мәселелеріне оқыту;
11) акушер-гинеколог дәрігерінің тағайындауларын орындау;
12) көктамыр ішіне, бұлшықетішілік, тері астына инъекциялар жүргізу;
13) қынапты қалпына келтіру;
14) дағдылары болған кезде жатырішілік спиральді енгізу/алып тастау.
v Орта медицина қызметкерінің қатысуымен дәрігерге дейінгі медициналық көмек (жалпы практикадағы медбике) келесілерді қамтиды:
1) орта медицина қызметкерінің құзыреті шегінде амбулаториялық картаға жазыла отырып, науқастарды өз бетінше қабылдау және қарап-тексеру;
2) дәрігерлік көмек үшін көрсетілімдер болмаған кезде, БМСК ұйымдарының жұмыс сағаттарында үйде шақыруларға, оның ішінде жедел медициналық көмек станциясынан берілген кезек күттірмейтін медициналық көмекті шақыртуларға қызмет көрсету;
3) жіті және созылмалы аурулар, жарақаттар, уланулар немесе басқа да шұғыл жағдайлар кезінде емделушілерге дәрігерге дейінгі және шұғыл медициналық көмек көрсету;
4) орта медицина қызметкерінің шегінде созылмалы ауру түрлерімен ауыратын науқастарды динамикалық бақылау;
5) науқастарды, оның ішінде диспансерлік науқастарды жалпы практика дәрігеріне/учаскелік дәрігерге кеңесуге жіберу;
6) созылмалы ауру түрлерімен ауыратын науқастардың үйдегі белсенді патронажы;
7) стационардан шыққаннан кейін емделушілердің белсенді патронажы;
8) жаңа туған нәрестелер мен 1 жасқа дейінгі сау балалардың үйдегі патронажы;
9) босанғанға дейінгі және босанғаннан кейінгі патронаж;
10) әлеуметтік-психологиялық кеңес беру;
11) созылмалы аурулары бар адамдарға телефон арқылы кеңес беру;
12) салауатты өмір салтын насихаттау және қалыптастыру мәселелері бойынша халықпен ақпараттық-білім беру жұмысын жүргізу;
13) оқыту сертификаты болған кезде бала жасындағы ауруларды ықпалдастыра жүргізу бағдарламасын іске асыру;
14) санитариялық-ағарту жұмысы;
15) бекітілген аумақта декреттелген контингенттер мен тәуекел тобындағы адамдарға флюорографиялық тексеру жүргізуді жоспарлау, ұйымдастыру, бақылау;
16) инфекциялық аурулар ошақтарында санитариялық-эпидемияға қарсы (профилактикалық) іс-шаралар жүргізу;
17) халықтың нысаналы тобын қалыптастыру, шақыру және профилактикалық (скринингтік) зерттеулерге жіберу;
18) жүргізілген профилактикалық (скринингтік) тексеріп-қарау нәтижелері бойынша халықты, оның ішінде аурулардың қауіп факторлары бар халықтың нысаналы тобын аурулардың профилактикасы мәселелеріне оқыту;
19) балаларды тістерді және ауыз қуысының сілемейлі қабығын күту бойынша санитариялық-гигиеналық дағдыларға оқыту;
20) бекітілген халық тіркелімін қалыптастыруға қатысу;
21) созылмалы ауру түрлерімен ауыратын науқастарға ТМККК шеңберінде дәрігердің тағайындауы бойынша емдеуді жалғастыру үшін тегін дәрілік заттарға рецептілерді жазып беру;
22) дәрігерлік көмек көрсету үшін шұғыл және кезек күттірмейтін жағдайларда пациенттерді жақын жердегі стационарлық ұйымға жеткізуді қамтамасыз ету;
23) екпелерді жоспарлау, жіберу және вакцинадан кейінгі патронаж (иммунопрофилактика бойынша сертификат болған кезде);
24) егулердің ұлттық күнтізбесі шеңберінде және эпидемиологиялық айғақтар бойынша иммундық профилактиканы ұйымдастыру және жүргізу;
25) бекітілген халықты дәрі-дәрмекпен қамтамасыз ету;
26) көктамыр ішіне, бұлшықетішілік, тері астына инъекциялар жүргізу;
27) АҚ анықтау;
28) көзішілік қысымды, оның ішінде жанаспайтын көз тонометрлерін пайдалана отырып анықтау;
29) алдын алу мақсатында есту және көру өткірлігін айқындау;
30) иммобилизация (қатты дәке таңғыштарды, шиналарды салу);
31) зертханалық зерттеулер, оның ішінде экспресс-әдістерді пайдалана отырып жүргізу;
32) туберкулезді анықтауға қақырық алу;
33) зертханалық зерттеулерге биологиялық материал алу;
34) микробиологиялық зерттеулерге материал алу;
35) АИТВ инфекциясына және Вассерман реакциясына (RW) қан алу;
36) тазартқыш және сифонды клизмалар;
37) асқазанды зондтау және шаю.
v Акушердің қатысуымен дәрігерге дейінгі медициналық көмек келесілерді қамтиды:
1) құзыреті шегінде әйел адамдарды өз бетінше қабылдау және қарап-тексеру;
2) құзыреті шегінде созылмалы ауру түрлерімен ауыратын науқастарды, оның ішінде экстрагенитальды патологиясы бар жүкті әйелдерді динамикалық байқауға қатысу;
4) жүкті және босанған әйелдерді жүргізу және патронажы;
5) анықталған патологиясы бар немесе ауруға күдікті әйелдерді акушер-гинекологқа жіберу;
6) адамның өмірі мен денсаулығына қатер төндіретін жай-күйлер кезінде дәрігерге дейінгі шұғыл және кезек күттірмейтін медициналық көмек көрсету;
7) барлық әйелдерді қарау (цитологияға және тазалық дәрежесіне жағындыларды ала отырып);
8) жатыр мойны обырына және сүт безі обырына скрининг жүргізуге қатысу;
9) скринингтік зерттеулерге жататын әйелдердің мониторингі;
10) ұрпақты болу жасындағы әйелдерді отбасын жоспарлау және ұрпақты болу денсаулығын сақтау мәселелеріне оқыту;
11) акушер-гинеколог дәрігерінің тағайындауларын орындау;
12) көктамыр ішіне, бұлшықетішілік, тері астына инъекциялар жүргізу;
13) қынапты қалпына келтіру;
14) дағдылары болған кезде жатырішілік спиральді енгізу/алып тастау.